از مشهد تا آنتالیا امیر هاشمی مقدم به تازگی از پژوهش میدانی چند هفته‌ای درباره گردشگران ایرانی در آنتالیا بازگشته‌ام
از مشهد تا آنتالیا
امیر هاشمی مقدم
به تازگی از پژوهش میدانی چند هفته‌ای درباره گردشگران ایرانی در آنتالیا بازگشته‌ام. شمار گردشگران ایرانی در آنتالیا، به نسبت گردشگران روسی، قابل توجه نیست. بسیاری از کارکنان هتل‌ها، کشتی‌های تفریحی، فروشندگان فروشگاه‌ها و... در آنتالیا، زبان روسی را خیلی خوب یا دست‌کم تا حدودی می‌دانند. حضور گردشگران روسی در آنتالیا به اندازه‌ای است که نبودشان اقتصاد این شهر را می‌خواباند. همین است که اردوغان چند ماه پس از سرنگونی جنگنده روسیه در مرز سوریه-ترکیه و شاخ و شانه کشیدن‌های بسیار برای این کشور، شخصا به روسیه رفت و نامه رسمی عذرخواهی نوشت. آن هم در حالی‌که بارها گفته بود عذرخواهی نخواهد کرد و پوتین هم به شخص اردوغان، توهین شخصی کرده بود.
در پی سرنگونی جنگنده روسی، پوتین از آژانس‌های گردشگری روسیه خواسته بود گردشگران را دیگر به ترکیه نفرستند. این پیشگیری برای گردشگری ترکیه به‌طور کلی و شهر آنتالیا به‌طور ویژه، همچون کابوسی دهشتناک بود. گردشگری آنتالیا تا مرز ورشکستگی پیش رفت و درخواست‌های هتلداران و اصحاب گردشگری این شهر برای گشایش سیاسی میان ترکیه و روسیه، بالا گرفت. این انتقادها در کنار دیگر تحریم‌های روسیه علیه ترکیه (همچون پیشگیری از واردات میوه و سبزی از ترکیه که کاهش شدید بهای این محصولات در ترکیه و حتی گندیدن آنها را در پی داشت)، حکومت ترکیه و در رأس آن، شخص اردوغان را بر آن داشت تا به خاطر منافع ملی و پیشگیری از افت کیفیت زندگی شهروندان ترکیه، بر غرور شخصی خود پا گذاشته و با آنکه گفته بود هرگز از روسیه پوزش‌خواهی نخواهد کرد، آشکارا سخن خود را نقض کرده و پوزش‌خواهی کند.
این رفتار قابل مقایسه است با حمله نیروهای خودسر به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد؛ آن هم در حالی‌که نیروی انتظامی تنها نظاره‌گر بود. پس از این رفتار غیر متمدنانه و خلاف رویه‌های دیپلماسی، برخورد مناسبی با آمران و عاملان این حملات صورت نگرفت و بنابراین عربستان سفارتخانه و کنسولگری‌اش در ایران را بست. در پی این رویداد، انجام کارهای کنسولی گردشگران شیعه عربستان و کشورهای متحد آن در حاشیه خلیج فارس، متوقف شد و مشهد که بخش عمده‌ای از نبض اقتصادی‌اش در دست گردشگران عرب بود، با رکود بی‌سابقه گردشگری روبرو شد. اما برخلاف هتلداران و فعالان گردشگری در آنتالیا، کسی صدای هتلداران مشهد را نشنید.
گردشگران عربستانی جزو پر خرج‌ترین گردشگران در مشهد بودند و برای همین، برخی از تجار عربستانی چندین هتل لوکس پنج ستاره را به‌صورت سالیانه اجاره می‌کردند که این، مایه اطمینان خاطر اصحاب گردشگری و هتلداران مشهدی بود. اما پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان و کاهش حضور گردشگران این کشور، فعالیت هتل‌های مشهد پنجاه درصد کاهش یافت و بسیاری از هتل‌های این شهر برای پیشگیری از ورشکستگی، تا نیمی از کارکنان خود را بیرون کردند. حدود هفتار هتل به فروش گذاشته شد و بسیاری از پروژه‌های ساخت هتل در مشهد نیز، نیمه‌کاره رها شد. حتی برخی از فروشگاه‌های نزدیک حرم (از جمله شماری از فروشگاه‌های خیابان خسروی روبروی باب الجواد) هم کرکره‌شان را پایین کشیده و تعطیل شدند.
همه اینها در حالی بود که به نطر می‌آید یکی از دغدغه‌های مسئولین مشهد، پیشگیری از برگزاری کنسرت موسیقی در این شهر است. و آنتالیا دارد با برگزاری کنسرت‌های گوناگون، گردشگران حتی ایرانی را به سوی خود می‌کشاند. اگرچه گردشگری در آنتالیا با مشهد زمین تا آسمان تفاوت دارد، اما منطق توسعه گردشگری، تنش‌زدایی به‌ویژه با کشورهای گردشگرفرست، فراهم ساختن خواسته‌های مشروع گردشگران، توجه به نیازهای سرمایه‌گذاران گردشگری و... را می‌طلبد که برخلاف آنتالیا، کمتر اثری از آن در ایران می‌بینیم. گردشگری تنها با سند چشم‌انداز و دستورالعمل‌های غیرمنطقی شکوفا نمی‌شود (آنگونه که مثلا معاون گردشگری سازمان میراث در سال 1392 همه آژانس‌های گردشگری ایران را مکلف کرده بود طی 7 ماه، هر کدام چند هزار گردشگر خارجی به ایران بیاورند).
پی‌نوشت: البته مردمان ترکیه نیز در کنار دولت، به توسعه گردشگری باور عملی دارند و مثلا با آنکه نگاه عمومی‌شان به عربها چندان مثبت نیست، اما با خوشرویی تمام، تلاش می‌کنند بیشنرین رضایت آنان را به دست آورند. بنابراین یک پای توسعه گردشگری در ایران نیز، ما ایرانیان هستیم که با پرهیز از شایعات یا بزرگنمایی برخی رفتارهای گردشگران عرب، می‌توانیم نقش خود را در این زمینه ایفا کنیم. همچنانکه همین نقش را می‌توانیم درباره گردشگران افغانستانی، پاکستانیِ دوستدار ایران (که برخی‌شان بر خلاف باورهای کلیشه‌ای ما، آنچنان ثروتمندند که آخر هفته‌های‌شان را در کشورهای حاشیه خلیج فارس، هندوستان، ترکیه و... می‌گذرانند) به انجام برسانیم.
اگر این یادداشت را می‌پسندید، برای دیگران نیز بفرستید.
کانال مقدمه
@moghaddames
by via لینکستان | لینک‌های جذاب!
امیر هاشمی مقدم
به تازگی از پژوهش میدانی چند هفته‌ای درباره گردشگران ایرانی در آنتالیا بازگشته‌ام. شمار گردشگران ایرانی در آنتالیا، به نسبت گردشگران روسی، قابل توجه نیست. بسیاری از کارکنان هتل‌ها، کشتی‌های تفریحی، فروشندگان فروشگاه‌ها و... در آنتالیا، زبان روسی را خیلی خوب یا دست‌کم تا حدودی می‌دانند. حضور گردشگران روسی در آنتالیا به اندازه‌ای است که نبودشان اقتصاد این شهر را می‌خواباند. همین است که اردوغان چند ماه پس از سرنگونی جنگنده روسیه در مرز سوریه-ترکیه و شاخ و شانه کشیدن‌های بسیار برای این کشور، شخصا به روسیه رفت و نامه رسمی عذرخواهی نوشت. آن هم در حالی‌که بارها گفته بود عذرخواهی نخواهد کرد و پوتین هم به شخص اردوغان، توهین شخصی کرده بود.
در پی سرنگونی جنگنده روسی، پوتین از آژانس‌های گردشگری روسیه خواسته بود گردشگران را دیگر به ترکیه نفرستند. این پیشگیری برای گردشگری ترکیه به‌طور کلی و شهر آنتالیا به‌طور ویژه، همچون کابوسی دهشتناک بود. گردشگری آنتالیا تا مرز ورشکستگی پیش رفت و درخواست‌های هتلداران و اصحاب گردشگری این شهر برای گشایش سیاسی میان ترکیه و روسیه، بالا گرفت. این انتقادها در کنار دیگر تحریم‌های روسیه علیه ترکیه (همچون پیشگیری از واردات میوه و سبزی از ترکیه که کاهش شدید بهای این محصولات در ترکیه و حتی گندیدن آنها را در پی داشت)، حکومت ترکیه و در رأس آن، شخص اردوغان را بر آن داشت تا به خاطر منافع ملی و پیشگیری از افت کیفیت زندگی شهروندان ترکیه، بر غرور شخصی خود پا گذاشته و با آنکه گفته بود هرگز از روسیه پوزش‌خواهی نخواهد کرد، آشکارا سخن خود را نقض کرده و پوزش‌خواهی کند.
این رفتار قابل مقایسه است با حمله نیروهای خودسر به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد؛ آن هم در حالی‌که نیروی انتظامی تنها نظاره‌گر بود. پس از این رفتار غیر متمدنانه و خلاف رویه‌های دیپلماسی، برخورد مناسبی با آمران و عاملان این حملات صورت نگرفت و بنابراین عربستان سفارتخانه و کنسولگری‌اش در ایران را بست. در پی این رویداد، انجام کارهای کنسولی گردشگران شیعه عربستان و کشورهای متحد آن در حاشیه خلیج فارس، متوقف شد و مشهد که بخش عمده‌ای از نبض اقتصادی‌اش در دست گردشگران عرب بود، با رکود بی‌سابقه گردشگری روبرو شد. اما برخلاف هتلداران و فعالان گردشگری در آنتالیا، کسی صدای هتلداران مشهد را نشنید.
گردشگران عربستانی جزو پر خرج‌ترین گردشگران در مشهد بودند و برای همین، برخی از تجار عربستانی چندین هتل لوکس پنج ستاره را به‌صورت سالیانه اجاره می‌کردند که این، مایه اطمینان خاطر اصحاب گردشگری و هتلداران مشهدی بود. اما پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان و کاهش حضور گردشگران این کشور، فعالیت هتل‌های مشهد پنجاه درصد کاهش یافت و بسیاری از هتل‌های این شهر برای پیشگیری از ورشکستگی، تا نیمی از کارکنان خود را بیرون کردند. حدود هفتار هتل به فروش گذاشته شد و بسیاری از پروژه‌های ساخت هتل در مشهد نیز، نیمه‌کاره رها شد. حتی برخی از فروشگاه‌های نزدیک حرم (از جمله شماری از فروشگاه‌های خیابان خسروی روبروی باب الجواد) هم کرکره‌شان را پایین کشیده و تعطیل شدند.
همه اینها در حالی بود که به نطر می‌آید یکی از دغدغه‌های مسئولین مشهد، پیشگیری از برگزاری کنسرت موسیقی در این شهر است. و آنتالیا دارد با برگزاری کنسرت‌های گوناگون، گردشگران حتی ایرانی را به سوی خود می‌کشاند. اگرچه گردشگری در آنتالیا با مشهد زمین تا آسمان تفاوت دارد، اما منطق توسعه گردشگری، تنش‌زدایی به‌ویژه با کشورهای گردشگرفرست، فراهم ساختن خواسته‌های مشروع گردشگران، توجه به نیازهای سرمایه‌گذاران گردشگری و... را می‌طلبد که برخلاف آنتالیا، کمتر اثری از آن در ایران می‌بینیم. گردشگری تنها با سند چشم‌انداز و دستورالعمل‌های غیرمنطقی شکوفا نمی‌شود (آنگونه که مثلا معاون گردشگری سازمان میراث در سال 1392 همه آژانس‌های گردشگری ایران را مکلف کرده بود طی 7 ماه، هر کدام چند هزار گردشگر خارجی به ایران بیاورند).
پی‌نوشت: البته مردمان ترکیه نیز در کنار دولت، به توسعه گردشگری باور عملی دارند و مثلا با آنکه نگاه عمومی‌شان به عربها چندان مثبت نیست، اما با خوشرویی تمام، تلاش می‌کنند بیشنرین رضایت آنان را به دست آورند. بنابراین یک پای توسعه گردشگری در ایران نیز، ما ایرانیان هستیم که با پرهیز از شایعات یا بزرگنمایی برخی رفتارهای گردشگران عرب، می‌توانیم نقش خود را در این زمینه ایفا کنیم. همچنانکه همین نقش را می‌توانیم درباره گردشگران افغانستانی، پاکستانیِ دوستدار ایران (که برخی‌شان بر خلاف باورهای کلیشه‌ای ما، آنچنان ثروتمندند که آخر هفته‌های‌شان را در کشورهای حاشیه خلیج فارس، هندوستان، ترکیه و... می‌گذرانند) به انجام برسانیم.
اگر این یادداشت را می‌پسندید، برای دیگران نیز بفرستید.
کانال مقدمه
@moghaddames
by via لینکستان | لینک‌های جذاب!
نظرات
ارسال یک نظر