️کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ شنبه این هفته سوم اسفند بود

️کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹

شنبه این هفته سوم اسفند بود. روزی که ۹۹سال پیش در آن کودتای معروف به "سوم اسفند" اتفاق افتاد. کودتایی که اگر گفته شود یکی از مهمترین تحولات تاریخی ایران معاصر بود سخنی به گزاف نرفته. البته سوم اسفند این هفته از یک سو مصادف شده بود با انتخابات مجلس روز قبلش و ازسویی دیگر با شیوع ویروس کرونا. اگر هیچ دلیل دیگری برای نوشتن پیرامون سوم اسفند وجود نداشته باشد دست کم وضعیتی که برای رضاخان میرپنج یا رضاشاه بعدی، یکی از دو رهبر کودتا که بعد از قریب به یک قرن در ایران بوجود آمده می طلبد که به آن پرداخته شود.

در روایات رسمی، کودتا ساخته وپرداخته انگلستان بود و رهبران آن هم بالطبع عوامل آن کشور. هرآنچه هم که بعد ازکودتا درایران رقم میخورد سناریوی انگلستان بوده و بالطبع درجهت مصالح و منافع آن کشور. اگر ثبات و امنیت آوُرد، راه آهن کشید، دانشگاه ایجاد نمود، قرارداد نفتی جدید با انگلستان بست، ثبت اسناد، اموال، املاک، آموزش و پرورش، دادگستری مدرن، ارتش، صنایع جدید و یا هر اقدام دیگری که انجام داد، بدستور انگلستان و بالطبع در جهت منافع آن کشور بوده. ایضا کشف حجاب، تلاش درجدایی دین ازسیاست، جلوگیری از دخالت روحانیون در امورسیاسی کشور، مبارزه با شعائر مذهبی، احیای فرهنگ و تمدن ایران قبل از اسلام و اقداماتی از این دست هم جملگی بدستور انگلستان صورت گرفته بوده.

روایت حکومتی از رضا شاه با سه معضل بنیادی روبه‌روست.
نخست آنکه حسب حجم گسترده ای از
مکاتبات میان سفارت انگلستان در تهران با مقامات وزارت خارجه آن کشور در لندن، روح دولت انگلستان هم در جریان کودتا قرار نداشته چه رسد به طراحی و برنامه ریزی آن. مگر اینکه بگوییم آن مکاتبات ساختگی یا جعلی هستند.

نکته دوم آنکه روایت حکومتی اساسا به شرایط و اوضاع و احوال ایران مقارن با کودتا اساسا ورودی پیدا نمی کند؛ کانه در ایران یک انگلستان بوده و یک رضاخان. نه دربار، نه رجال، نه مجلس، نه روشنفکران، نه علماو روحانیون، نه عشایر و قبائل، نه مطبوعات، نه احزاب و تشکلهای سیاسی و نه هیچ قدرت ونهاد دیگری. یک قدرت بنام انگلستان بوده و جامعه ایران هم مثل موم دردست این قدرت بوده وبهرشکلی که میخواسته آنرا درمیاورده.

معضل سوم روایت حکومتی پیرامون رضا شاه باز میگردد به اقدامات وی. فرض بگیریم تمام اقدامات رضاشاه حسب روایت حکومتی بدستور انگلستان بود. چه نفعی از آن اقدامات به انگلستان می‌رسیده؟


https://www.instagram.com/p/B8_YwMEpe6L/?igshid=1gg0vn8h14yuw
by via لینکستان | لینک‌های جذاب!

نظرات