Forwarded From صادق زیباکلام - Sadegh Zibakalam
✍️یک‌صدسال تلاش برای آزادی | ۲ فروردین ۱۴۰۰
🔹در آغاز سال ۱۴۰۰، اگر یک نظرسنجی از ایرانیان صورت می‌گرفت، بیش‌ترین یا متداول‌ترین آرزوهای‌شان کدام‌ها می‌بودند؟ (بجز آن‌یکی، که من معتقدم بی‌سرانجام‌ترینِ آرزوها و از چاله‌درآمدن و به‌چاه فرو افتادن است)، متداول‌ترین آرزوهای آنان این‌گونه می‌بود: مسکن؛ اشتغال؛ درآمد بیش‌تر؛ توقف گرانی؛ مهاجرت و شاید آرزویی که جمع همۀ آن‌هاست: دمیدن کورسویی نورِ امید در انتهای تونلِ تاریک آیندۀ کشور.
🔹امّا هنوز یک آرزوی دیگر مانده؛ که موضوع کار ماست. آرزویی که بیش‌تر، مطالبۀ اقشار و لایه‌های تحصیل‌کرده‌ترِ جامعۀ ایرانِ امروز است: حاکمیت قانون. امری که تحقق آن، منجر به‌بازشدن فضای سیاسی کشور، آزادی و دمکراسی می‌شد. می‌دانم که خیلی‌ها با من مخالف‌اند و معتقدند آزادی اگرچه مطلوب است، اما خواستۀ یک اقلیت بسیار کوچکی از روشنفکران و فرهیختگان جامعه است، که خیلی هم نه گرسنه هستند، نه مشکل بیکاری و اجارۀ خانه دارند، نه با فقر دست‌به‌گریبان‌اند، و نه در بیم ازدست‌دادن کار و کسب‌شان هستند. نفس‌شان از جای گرم بلند می‌شود.
🔹من نمی‌خواهم وارد این بحث بشوم که «نان مهم‌تر است یا آزادی؟»؛ عمیقاً معتقدم بدون آزادی و حاکمیت قانون، نانی هم در کار نخواهد بود. وضع نان در جامعۀ خودمان، مُبَیّن این‌واقعیت است که اتفاقاً وقتی آزادی ضعیف باشد، نان هم تعریف چندانی ندارد.
🔹آنان که الگوی چین را بعنوان «نان بدون آزادی» علی‌الدوام بر سرم می‌کوبند، عجله نکنند. جدال نان و آزادی، تا به‌همین‌جا باعث شده تا هنک‌کنگِ هفت میلیونی، خواب راحت را از چشمان چینِ یک‌میلیاردی برباید. بماند کشتار میدان تین‌آمین، محدودیت‌های گستردۀ نویسندگان، روشنفکران، فرهیختگان، کنترلِ فضای مجازی، سرکوب مسلمانان چینی و...؛ بیان‌گرِ آن است که «نان بدون آزادی»، خیلی هم موفق نبوده. این‌را هم فراموش نکنیم که طبقۀ متوسطِ مدرن چین، که در رحم جهش اقتصادی چنددهۀ گذشتۀ آن‌کشور شکل گرفته، هنوز متولد نشده.
🔹برگردیم به بحث خودمان. گفتیم خواستۀ عده‌ای از ایرانیان، در آغاز ۱۴۰۰، همان خواستۀ منورالفکرانِ یک‌صدسال پیش است: آزادی. در طول تمامی قرن چهاردهم، تلاش برای آزادی، اگر نگفته باشیم اصلی‌ترین، دست‌کم، یکی از اصلی‌ترین خواسته‌های ایرانیان بوده. انقلاب مشروطه، نهضت ملی‌شدنِ نفت و انقلاب اسلامی، نمونۀ بارز این تلاش‌ها بوده‌اند.
🔹️و پرسش اساسی، آن است که پس چرا پس از یک‌صدسال تلاش برای آزادی، ما همچنان اندرخم یک‌کوچه‌ایم؟
https://www.instagram.com/p/CMu41QJpeuT/?igshid=e15ll39n41th
نظرات
ارسال یک نظر